Τοπικές Εκδηλώσεις



Το νησί τηρεί πιστά τις παραδόσεις και τα έθιμά του. Ο Χαιρετισμός, είναι ένα από τα μεγαλύτερα έθιμα του νησιού. Κάθε χρόνο γίνεται ο εορτασμός του Αγίου που τιμάται στην εκκλησία κάθε χωριού, μετά το τέλος της λειτουργίας σχηματίζονται παρέες που πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι για τον «χαιρετισμό». Εκεί υπάρχει στρωμένο το τραπέζι με διάφορα φαγητά και οι νοικοκυρές κερνούν γλυκά (κουραμπιέδες, καλισούνια ή αμυγδαλωτά και παστιτσάκια), καθώς και ρακί. Τα χοιροσφάγια είναι ένα είδος γιορτής όπου μαζεύονταν συγγενείς για τις απαραίτητες εργασίες με απώτερο σκοπό την προετοιμασία χοιρινού κρέατος και την αποθήκευση του, ώστε να καταναλωθεί κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Στην διάρκεια της προετοιμασίας τρώνε σίσιρα (κομμάτια χοιρινού κρέατος με λίπος) συνοδευόμενα με κρασί ή ρακί, καθώς και άλλα φαγητά με χοιρινό κρέας. Ο Αντριώτικος Γάμος γίνεται με παραδοσιακό τρόπο στο νησί. Πριν τη λειτουργία του μυστηρίου οι οικογένειες του γαμπρού και της νύφης μαζεύονται στο σπίτι και κερνάνε παραδοσιακά γλυκά, κουφέτα, παντεσπάνι και σουμάδα. Ο γαμπρός, καβάλα σε άλογο και ακολουθούμενος από τους συγγενείς του με συνοδεία από βιολιά και λαούτα πηγαίνει να παραλάβει τη νύφη. Οι γονείς της νύφης, του δίνουν ως δώρο ένα κριάρι στολισμένο με λουλούδια και κόκκινη κορδέλα για γούρι. Έπειτα όλοι μαζί, πάντα με τη συνοδεία μουσικής, ξεκινούν για την εκκλησία. Μετά το τέλος της τελετής, ακολουθεί γλέντι στο σπίτι του γαμπρού ή της νύφης.
Τα κάλαντα την Πρωτοχρονιά, στο Δημοτικό Διαμέρισμα Κατακοίλου ψάλλονται με τσαμούντα (φλογέρα), κόβεται η βασιλόπιτα και μετά τη λειτουργία ακολουθεί χορός.

Το Πάσχα είναι μια πολύ σημαντική γιορτή για την Άνδρο. Την Μεγάλη Παρασκευή γίνεται περιφορά των Επιταφίων που έχουν στολίσει οι γυναίκες του νησιού. Το βράδυ της Ανάστασης το νησί κατακλύζεται από κροτίδες και βεγγαλικά τα λεγόμενα "σμπάρα". Στην Άνδρο την Κυριακή του Πάσχα ψήνουν τον «Λαμπριάτη». Είναι αρνί ή κατσίκι γεμιστό με αυγά, τυρί και διάφορα μυρωδικά που ψήνεται σε παραδοσιακό φούρνο με ξύλα, και συνοδεύεται από πατάτες. Μετά το φαγητό η πλατεία του Δημοτικού Διαμερίσματος Παλαιόπολης γεμίζει κόσμο για να ξεκινήσουν τα Τσούνια. Ένα παιχνίδι όπως το μπόουλινγκ που παίζεται το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα. Το βράδυ στις ταβέρνες του νησιού διοργανώνονται γλέντια και χοροί.

Στη Χώρα βρίσκεται το ίδρυμα Κυδωνιέως όπου κάθε χρόνο διοργανώνονται οι Πλοές, μία εκδήλωση με μουσική και εικαστικά δρώμενα.

Στο Γαύριο το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου διοργανώνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις, τα λεγόμενα Γαυριώτικα. Οι εορτασμοί κρατάνε πέντε ημέρες και πραγματοποιούνται αθλητικά δρώμενα, τουρνουά σκακιού, «αυγοδρομίες», «τσουβαλοδρομίες», έκθεση ζωγραφικής με έργα ντόπιων ερασιτεχνών ζωγράφων κ.α. Στο τέλος των εκδηλώσεων γίνεται γιορτή όπου προσφέρονται η παραδοσιακή κακαβιά και κρασί. Το Καρναβάλι, το τελευταίο Σάββατο της Αποκριάς. Παρέλαση ομάδων μεταμφιεσμένων σε άρματα, βεγγαλικά και χορός.

Τον Αύγουστο στο νησί γίνεται παραδοσιακό γλέντι, στην πλατεία του χωριού Άνω Άγιος Πέτρος, με βιολιά, φαγητά, τσίπουρο και κρασί και στις 2 Οκτωβρίου στο Κυπρί πραγματοποιείται η εορτή του Αγίου Κυπριανού. Στις 6 Δεκεμβρίου, ανήμερα του Αγίου Νικολάου, στην παραλιακή οδό Γαυρίου, γίνεται παρέλαση μαθητών με αναμμένες δάδες και με την συνοδεία της φιλαρμονικής μπάντας, προς τιμή του Αγίου Νικολάου, πολιούχου του Γαυρίου.

Πολιτιστικές εκδηλώσεις πραγματοποιούνται τον Αύγουστο, με παραδοσιακό χαρακτήρα, μουσικά όργανα και το κρασί δωρεάν, στο Δημοτικό Σχολείο Καλλιβαρίου και τον Σεπτέμβριο στο Μπατσί γίνονται εκδηλώσεις με παραδοσιακά χορευτικά συγκροτήματα από όλη την Ελλάδα, στην πλατεία του χωριού. Στην Άνδρο πραγματοποιούνται αρκετά πανηγύρια με θρησκευτικό χαρακτήρα. Στο Μακροτάνταλο διοργανώνεται πανηγύρι στο εκκλησάκι του Αγίου Σώστη στο Ακρωτήρι, στις 7 Σεπτεμβρίου. Γίνεται εκκλησιασμός και μετά το τέλος της λειτουργίας δίνονται κεράσματα στην αυλή της εκκλησίας. Επίσης διοργανώνεται το πανηγύρι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου στις 29 Αυγούστου με κεράσματα και χορό.
Ο Δεκαπενταύγουστος εορτάζεται με παραδοσιακό τρόπο. Το πρωί, μετά το τέλος της θείας λειτουργίας, γίνεται χαιρετισμός από σπίτι σε σπίτι όπου προσφέρονται γλυκά και ποτό, και το βράδυ στην αυλή του Δημοτικού Σχολείου παραδοσιακό γλέντι με τοπικά όργανα, λουκουμάδες, τσίπουρο, πατσά και μεζέδες.

Μερικά ακόμη πανηγύρια που φιλοξενεί το νησί της Άνδρου είναι το Πανηγύρι της Αγίας Σοφίας, στις 17 Σεπτεμβρίου, το Πανηγύρι της Αγίας Μαρίνας στο άνω Γαύριο στις 17 Ιουλίου, το Πανηγύρι στα Εννιάμερα της Παναγίας, στις 23 Αυγούστου, το Πανηγύρι του Αγίου Παντελεήμονα στις 27 Ιουλίου στην Κάτω Κατάκοιλο όπου γίνεται Εκκλησιασμός και μετά χαιρετισμός από σπίτι σε σπίτι όπου προσφέρονται γλυκά και ποτό. Το βράδυ χορός στις αυλές των σπιτιών με παραδοσιακά όργανα, ντόπιο κρασί, τσίπουρο και κουραμπιέδες.
Το Πανηγύρι του Άγιου Γιάννη του Νηστευτή πραγματοποιείται στις 28 Αυγούστου στην Κάτω Κατάκοιλο, γίνεται τέλεση του Εσπερινού με αρτοκλασία και ύστερα χορός με παραδοσιακά όργανα. Πολύ σημαντικά πανηγύρια είναι και το πανηγύρι του Δεκαπενταύγουστου στην Πάνω Κατάκοιλο, το Πανηγύρι του Άγιου Γιάννη του Θεολόγου στις 26 Σεπτεμβρίου και το Πανηγύρι του Ευαγγελισμού στις 25 Μαρτίου όπου γίνεται Εκκλησιασμός και μετά χαιρετισμός από σπίτι σε σπίτι όπου προσφέρονται γλυκά και ποτό.