photo: Kiriakos Michailidis
Τα Μαστοροχώρια είναι μια ομάδα ορεινών χωριών, στην περιοχή βόρεια της Κόνιτσας. Ονομάστηκαν έτσι γιατί οι κάτοικοί τους στο παρελθόν ασχολούνταν με την οικοδομική τέχνη της πέτρας. Ήταν γνωστοί και ως «κουδαραίοι» και έχτισαν πλήθος έργων στην Ελλάδα, στην Βαλκανική, αλλά και σε μακρινές χώρες όπως η Αιθιοποία, η Περσία και η Αμερική. Εργάζονταν σε ομάδες ή «μπουλούκια» και είχαν την δική τους διάλεκτο, τα «κουδαρίτικα», την οποία μόνο εκείνοι γνώριζαν.
Πρόκειται για κουκλίστικα χωριά, χτισμένα στα πλαγιές του Γράμμου και του Σμόλικα, μέσα σε δάση οξιάς, σημύδας, πεύκου και έλατου. Το σκηνικό τους αποτελείται από πέτρινα αρχοντικά, λιθόστρωτα καλντερίμια, πέτρινες βρύσες και τοξωτά γεφύρια τα οπίοα όμως συνθέτουν χωριά αυθεντικά, χωρίς ίχνος τουριστικής ανάπτυξης. Το κάθε χωριό διαθέτει ένα ταβερνάκι, ένα καφενείο και ένα ξενώνα. Κάποια χωριά ίσως να μη διαθέτουν όλα αυτά. Όλα αξίζουν να τα επισκεφτείτε, εμείς όμως θα σας περιγράψουμε μερικά ενδεικτικά:
Στην Καστανέα επισκεφτείτε τον ναό του Αγίου Νικολάου για το εντυπωσιακό ξύλινο τέμπλο του, και τον ναό του Αγίου Δημητρίου, στην γειτονιά της Μεσσαράς, ο οποίος είναι είναι από τις τελευταίες εναπομείναντες εκκλησίες με πολεμίστρες και χρονολογείται από τον 17ο αιώνα.
Η Πυρσόγιαννη είναι η πατρίδα της πλειοψηφίας των μαστόρων της Ηπείρου, γι’ αυτό και θα βρείτε εκεί το Μουσείο των Ηπειρωτών Μαστόρων. Στεγάζεται σε ένα όμορφο κτίριο του 1926 και φιλοξενεί εκθέματα από την ζωή και την δουλειά των μαστόρων.
Σε υψόμετρο 900μ. είναι χτισμένη η Βούρμπιανη, ένα πανέμορφο πέτρινο χωριό, με δώδεκα γραφικά εκκλησάκια και ένα εντυπωσιακό σχολαρχείο με γαλάζιες ξύλινες πόρτες.